ΡΥΠΑΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

Η επίδραση της χαμηλής ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων στην ανθρώπινη υγεία μπορεί να γίνει αντιληπτή από πλήθος οξέων και χρόνιων συμπτωμάτων. Τα συνηθέστερα συμπτώματα και ενδείξεις των περισσότερων ασθενειών της ρύπανσης είναι ο πονοκέφαλος, η ζαλάδα, η κούραση, η ανορεξία, ο λήθαργος, η γνωστική εξασθένηση, η ναυτία, οι αλλεργικές αντιδράσεις, η ταχυκαρδία, ο βήχας, η δύσπνοια, η φαρυγγίτιδα κ.ά. Τα άτομα νεαρής ηλικίας (νεογέννητα, μωρά, παιδιά προσχολικής ηλικίας), οι υπερήλικες, οι χρόνια άρρωστοι, οι αλλεργικοί, οι ασθενείς με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, οι ασθματικοί, οι έγκυες και οι καπνιστές αποτελούν ομάδες υψηλού κινδύνου. Οι παράγοντες που καθορίζουν τη σχέση ρύπανσης και υγείας είναι το ύψος των συγκεντρώσεων των ρύπων, ο χρόνος έκθεσης στους ρύπους, η διαφορετική αντίδραση του κάθε ατόμου στους διάφορους ρύπους και τέλος, οι μη μολυσματικές αιτίες, όπως η θερμοκρασία, η υγρασία, ο φωτισμός, τα εργονομικά προβλήματα, η κακή συντήρηση, λειτουργία και χρήση των εσωτερικών χώρων.

Για τη διάγνωση και τη θεραπεία των λεγόμενων περιβαλλοντικών ασθενειών έχει διαμορφωθεί ήδη μια νέα ιατρική ειδικότητα, η κλινική οικολογία, με γιατρούς που ειδικεύονται στις περιβαλλοντικές ασθένειες (αλλεργιολόγοι, πνευμονολόγοι κ.ά.).

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική δυσκολία στον ακριβή καθορισμό του βαθμού στον οποίο η χαμηλή ποιότητα αέρα σε εσωτερικούς χώρους είναι επιβλαβής για την υγεία, λόγω έλλειψης επαρκών πληροφοριών για τη σχέση μεταξύ της έκθεσης σε ένα ρύπο και των επιπτώσεων του ανάλογα με τις συγκεντρώσεις που αυτός εμφανίζεται.

Ορισμένες χαρακτηριστικές ασθένειες της ρύπανσης είναι:

α) Η Πνευμονίτιδα Υπερευαισθησίας (Hypersensitivitypneumonitis): Πρόκειται για πνευμονική ασθένεια, γνωστή και ως αλλεργική κυψελίτιδα, η οποία προσβάλλει άτομα υπερευαίσθητα σε διάφορα αερόβια αντιγόνα. Προκαλείται κυρίως από την εισπνοή οργανικής σκόνης, συμπεριλαμβανομένων μούχλας και μυκήτων.

β) Ο Πυρετός Υγραντών (Humidifierfever): Αναπνευστική ασθένεια που προκαλείται από την έκθεση σε τοξίνες μικροοργανισμών που βρίσκονται στα υγρά τμήματα των κλιματιστικών και των υγραντών και προσβάλλει μέχρι και το 25% των ατόμων που εκτίθενται σε αυτές.

γ) Η Ασθένεια των Λεγεωνάριων: Οφείλεται στο βακτήριο Legionellapneumophila, το οποίο εντοπίζεται μέσα σε συστήματα κλιματισμού, σε υγραντήρες κ.λπ. Πρόκειται για μια σοβαρή μορφή πνευμονίας.

δ) Η Χημική Πολυευαισθησία (Ολική αλλεργία): Προκαλείται λόγω πολλαπλών αντιδράσεων σε πολλά αλλεργιογόνα, τα οποία βρίσκονται στον αέρα των εσωτερικών χώρων και αερομεταφέρονται. Εκδηλώνεται με πονοκεφάλους, ερεθισμό στα μάτια και στο λαιμό, δύσπνοια κ.ά.

ε) Το σύνδρομο του Ασθενούς Κτηρίου (SickBuildingSyndrome): Πρόκειται για μια κατάσταση υγείας, κατά την οποία τα άτομα που διαμένουν σε κλειστούς χώρους παρουσιάζουν συμπτώματα ασθένειας (κούραση, λήθαργο, πονοκέφαλο, αδυναμία συγκέντρωσης κ.ά.), τα οποία εξαφανίζονται, όταν τα άτομα απομακρυνθούν από το κτήριο. Αιτίες του συνδρόμου αποτελούν ο κακός σχεδιασμός του κτηρίου, η ελλιπής συντήρηση, ο κακός φωτισμός, η κακή λειτουργία των κλιματιστικών και, πιθανώς, η παρουσία διαφόρων ρύπων, οι οποίοι είναι δυνατόν να δρουν αθροιστικά ή συνδυαστικά. Ένα κτήριο θεωρείται ασθενές, όταν το 20% τουλάχιστον των ατόμων που διαμένουν σε αυτό παρουσιάζει τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν. Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WorldHealthOrganization- WHO), το 30% των κτηρίων σε παγκόσμια κλίμακα είναι ασθενή, και συνήθως είναι κτήρια γραφείων.
στ) Το σύνδρομο Χρόνιας Κούρασης (ChronicFatigueSyndrome): Είναι μια κατάσταση μόνιμης ή υποτροπιάζουσας κούρασης που διαρκεί έξι συνεχόμενους μήνες ή και περισσότερο. Οφείλεται στην αθροιστική δράση κάποιων εσωτερικών ρύπων.

ζ) Το άσθμα: Οφείλεται σε φλεγμονή των κυττάρων των αεροφόρων αγγείων των πνευμόνων, η οποία προκαλεί σύσφιξη και στένωση των αγγείων κατά τη διάρκεια της οποίας οι πνεύμονες λαμβάνουν λιγότερο αέρα από αυτόν που χρειάζονται, με αποτέλεσμα να δυσλειτουργούν.