ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΚΤΙΑ

Το 90% των ελληνικών τουριστικών επενδύσεων συγκεντρώνεται στην παράκτια ζώνη. Ένας μεγάλος αριθμός ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων δωματίων, εστιατορίων, νυχτερινών κέντρων και καταστημάτων έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην ελληνική παράκτια ζώνη. Η ανάπτυξη του τουρισμού ευνόησε σημαντικά την ελληνική οικονομία, ενίσχυσε τη δημιουργία έργων τοπικής ανάπτυξης, αύξησε τις ευκαιρίες για απασχόληση και μείωσε σημαντικά τη μετακίνηση του πληθυσμού από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα (αστυφιλία).

Επιπτώσεις στο παράκτιο περιβάλλον
Δυστυχώς, η μαζική και χωρίς προγραμματισμό τουριστική ανάπτυξη οδήγησε στην υποβάθμιση του παράκτιου φυσικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σταδιακά σε μείωση του τουρισμού και σε οικονομική καταστροφή. Η άναρχη οικοδομική δραστηριότητα και η διάνοιξη δρόμων στην παράκτια ζώνη προκάλεσε την καταστροφή πολλών οικοσυστημάτων (ακτές, θίνες, παράκτιοι υγρότοποι) και την αύξηση της διάβρωσης που, εν συνεχεία, οδήγησε στη μείωση της βιοποικιλότητας των περιοχών αυτών. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του κρίνου της θάλασσας (Pancratiummaritimum) που πλέον απειλείται με εξαφάνιση, λόγω της εκτεταμένης δόμησης της παράκτιας ζώνης. Η φυσική διαδικασία μεταφοράς της άμμου από τις παραλίες προς τις θίνες συχνά μεταφράζεται λανθασμένα από τον άνθρωπο ως κίνδυνος απώλειας άμμου από τις ακτές. Η κατασκευή παραθαλάσσιων πεζουλιών για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου έχει ως αποτέλεσμα την επέκταση της παραλίας στην περιοχή των πεζουλιών και την απώλεια άμμου από τις θίνες, εφόσον διακόπτεται η φυσική διακίνηση της άμμου. Επίσης, σε πολλές παράκτιες περιοχές κατασκευάζονται κυματοθραύστες, για να παρεμποδίσουν τη διαβρωτική δράση των κυμάτων. Η παρουσία τέτοιων κατασκευών μπορεί να περιορίζει τη διάβρωση σε ορισμένα σημεία, αλλά την επιταχύνει σε άλλα παρακείμενα, εφόσον η μεταφορά της άμμου περιορίζεται σε πολύ στενές ζώνες και, τελικά, η παραλία κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Πολλές φορές για την κατασκευή κυματοθραυστών χρησιμοποιούνται ακόμα και προϊόντα κατεδάφισης, όπως τεμάχια σκυροδέματος με προεξέχοντα σιδερένιο οπλισμό, με αποτέλεσμα η ακτή να γίνεται απωθητική αλλά και επικίνδυνη.
Τα βαρέα μηχανοκίνητα οχήματα, που συχνά χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό των ακτών (απομάκρυνση σκουπιδιών και φυκιών), ισοπεδώνουν τις θίνες και αυξάνουν τη διάβρωση των ακτών, καταστρέφουν τις ρίζες των αμμόφιλων φυτών και συμπιέζουν την άμμο μετατρέποντάς τη σε ακατάλληλο υπόστρωμα για την κατασκευή φωλιών ή μπορεί και να καταστρέψουν τις ήδη υπάρχουσες φωλιές (π.χ. φωλιές με αυγά της χελώνας Carettacaretta). Η τοποθέτηση ξαπλωστρών και ομπρελών στις παραλίες ή ακόμα και οι κατασκευές από άμμο παρεμποδίζουν τη μετακίνηση των θηλυκών χελωνών προς την ξηρά για την εναπόθεση των αυγών ή των νεογνών προς τη θάλασσα, μετά την εκκόλαψη. Τα μικρά χελωνάκια είναι φωτοτακτικά, δηλαδή κινούνται προς το πιο φωτεινό σημείο που κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι η θάλασσα. Αν όμως στην παραλία υπάρχουν έντονα φώτα από νυχτερινά κέντρα, αποπροσανατολίζονται, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από εξάντληση και αφυδάτωση.

Εικόνα 38: Σχηματική αναπαράσταση του ευτροφισμού

Πηγή: http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Scheme_eutrophication-en.svg

Η έλλειψη μελέτης και υποδομών στις πυκνοκατοικημένες παραλιακές περιοχές, όπως, για παράδειγμα, η δημιουργία έργων βιολογικού καθαρισμού και επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων, προκάλεσε ρύπανση της θάλασσας, του εδάφους και των υπόγειων υδάτων. Τα αστικά απόβλητα που καταλήγουν στη θάλασσα μεταφέρουν στα υδάτινα οικοσυστήματα οργανικό υλικό και υπολείμματα απορρυπαντικών. Η αποσύνθεση του οργανικού υλικού και τα φωσφορικά άλατα που περιέχονται στα απορρυπαντικά αυξάνουν την περιεκτικότητα του νερού σε θρεπτικά συστατικά και προκαλούν φαινόμενα ευτροφισμού. Ο ευτροφισμός είναι ο εμπλουτισμός του νερού σε άλατα φωσφόρου και αζώτου (θρεπτικά συστατικά) που προκαλεί αύξηση της φυτικής (πρωτογενούς) παραγωγικότητας. Η υπέρμετρη παραγωγή φυτικών οργανισμών οδηγεί στη συνέχεια σε αυξημένη δραστηριότητα των αποικοδομητών που δρουν για την αποσύνθεση των φυτικών οργανισμών, και τελικά επηρεάζεται η ποιότητα του νερού (αύξηση θολερότητας, μείωση διαθέσιμου οξυγόνου). Οι ζωικοί οργανισμοί (ψάρια, γαρίδες, βένθος) πεθαίνουν από ασφυξία, με αποτέλεσμα πολλά είδη να εξαφανίζονται, να αντικαθίστανται από άλλα πιο ανθεκτικά (π.χ. πολύχαιτους) και να διαταράσσεται η ισορροπία και η βιοποικιλότητα των υδάτινων συστημάτων (βλ. εικόνα 38).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η αύξηση των θρεπτικών συστατικών προκαλεί πολύ υψηλές συγκεντρώσεις φυτοπλαγκτού (blooms) που χρωματίζουν τοπικά το νερό (π.χ. οι κόκκινες παλίρροιες από τα δινομαστιγωτά). Κάποια από αυτά τα είδη φυτοπλαγκτού περιέχουν τοξίνες (toxicblooms) που μέσω της τροφικής αλυσίδας μεταφέρονται σε άλλους οργανισμούς (π.χ. οστρακοειδή) και η κατανάλωσή τους από τον άνθρωπο μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση, παράλυση ή και θάνατο. Ο ευτροφισμός παρατηρείται κυρίως στη θάλασσα, στις λίμνες και στις εκβολές, αλλά και σε ποτάμια με μειωμένη ροή. Μία από τις αιτίες του ευτροφισμού είναι τα αστικά λύματα, αλλά, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, ευτροφισμός προκαλείται επίσης και από τα βιομηχανικά και γεωργικά λύματα (βλ. εικόνα 39). Τα υπολείμματα απορρυπαντικών που, όπως αναφέρθηκε, περιέχονται στα αστικά απόβλητα, διασπώνται δύσκολα και δημιουργούν έναν υμένα στην επιφάνεια του νερού που εμποδίζει την είσοδο του οξυγόνου, προκαλώντας ασφυξία στους οργανισμούς. Τα αστικά λύματα συχνά περιέχουν παθογόνους μικροοργανισμούς (κολοβακτηρίδια, σαλμονέλα, ιός ηπατίτιδας) που μεταφέρονται στην τροφική αλυσίδα και μπορεί να προκαλέσουν ασθένειες στον άνθρωπο κατά την κατανάλωση θαλασσινών (κυρίως οστρακοειδών), καθώς και υποβάθμιση της ποιότητας των νερών για δραστηριότητες όπως η κολύμβηση.

Εικόνα 39: Πηγές ρύπανσης που προκαλούν ευτροφισμό σε αντιπαράθεση με ένα υγιές οικοσύστημα

Πηγή: http://www.virtualsciencefair.org

Το 60% των απορριμμάτων που καταλήγουν στη θάλασσα είναι διάφορα είδη πλαστικών (π.χ. πλαστικά μπουκάλια, σακούλες, γόπες από τσιγάρα) και ακολουθεί το χαρτί (15%), το αλουμίνιο και άλλα μέταλλα (10%) (π.χ. κουτάκια και καπάκια αναψυκτικών, κονσέρβες), το γυαλί (10%) και άλλα υλικά (5%) (π.χ. μπαταρίες, ηλεκτρικές συσκευές, κομμάτια από δίχτυα και πετονιές). Το 20% των πλαστικών που καταλήγουν στη θάλασσα προέρχονται από τα πλοία (εμπορικά, σκάφη αναψυχής, αλιευτικά) και από εγκαταστάσεις μέσα στη θάλασσα (πλατφόρμες), ενώ το 80% των πλαστικών απορριμμάτων προέρχονται από την ξηρά και καταλήγουν στη θάλασσα από τον άνεμο ή τα ποτάμια. Οι χελώνες, τα δελφίνια, οι φώκιες, τα θαλασσοπούλια και τα ψάρια συχνά καταναλώνουν κομμάτια πλαστικών που μπορεί να φράξουν το πεπτικό τους σύστημα και να πεθάνουν τελικά από υποσιτισμό ή να φράξουν το αναπνευστικό τους σύστημα και να προκαλέσουν ασφυξία. Πολλοί ψαράδες αναφέρουν την παρουσία πλαστικών στα εντόσθια ειδών, όπως ο τόννος, ο ξιφίας και ο ροφός. Οι θαλάσσιες χελώνες συχνά καταπίνουν πλαστικές σακούλες, διότι μοιάζουν με τσούχτρες που είναι μια από τις αγαπημένες τους τροφές. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 βρέθηκε, στο Σαρωνικό από ανθρώπους του Συλλόγου Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας, νεκρή μια πολύ σπάνια χελώνα Μύδας που είχε μέσα στο στομάχι της πλαστικές σακούλες που έπιαναν επιφάνεια 10 τετραγωνικών μέτρων. Έχει, επίσης, παρατηρηθεί η κατανάλωση μικρών κομματιών πλαστικού από γαρίδες και πεταλίδες, που πλέον χρησιμοποιούν τα υλικά αυτά ως τροφή, και τα οποία περνούν μέσω της τροφικής αλυσίδας στα πουλιά, στα ψάρια και τελικά στον άνθρωπο. Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS έχει αναφέρει πως ένας γερανός τάιζε τα μικρά του με κομματάκια από μια πλαστική σακούλα λιπασμάτων.

Τα ζώα μπορεί, επίσης, να παγιδεύονται σε κομμάτια πλαστικών ή σε άλλα απορρίμματα, με αποτέλεσμα να τραυματίζονται, να πεθαίνουν από ασφυξία ή ακόμα και λόγω μείωσης της ικανότητας κίνησής τους να γίνονται πιο ευάλωτα έναντι στους εχθρούς τους. Στην Κρήτη βρέθηκε πριν από μερικά χρόνια μικρό χελωνάκι Carettacaretta νεκρό παγιδευμένο μέσα σε πλαστική σακούλα. Πολλά πλαστικά περιέχουν πολυχλωριωμένους υδρογονάνθρακες (PCB) που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την αναπαραγωγική ικανότητα και το ανοσοποιητικό σύστημα των ζώων που τα καταναλώνουν. Επίσης, τα πλαστικά συχνά συγκρατούν φυσαλίδες αέρα με αποτέλεσμα όταν καταναλωθούν από τις χελώνες να δημιουργούν άνωση και να τις εμποδίζουν να βουτήξουν για να βρουν τροφή.
Τα πλαστικά απορρίμματα από τις ακτές καταλήγουν στη θάλασσα, όπου επιπλέουν και μπορούν να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις, λειτουργώντας, έτσι, ως ένα αποτελεσματικό μέσο μεταφοράς για διάφορα ξενικά είδη που προσκολλώνται σε αυτά (π.χ. σκουλήκια, όστρακα). Η εισαγωγή ξενικών ειδών σε νέα οικοσυστήματα αποτελεί σημαντική αιτία υποβάθμισης της βιοποικιλότητας μιας περιοχής, εφόσον τα εισαγόμενα είδη μπορεί να ανταγωνιστούν με επιτυχία τα αυτόχθονα είδη και να προκαλέσουν την εξαφάνισή τους.

Προτάσεις - Λύσεις

Ο περιορισμός της περαιτέρω οικιστικής ανάπτυξης, καθώς και η ανόρθωση και αποκατάσταση των υποβαθμισμένων περιοχών είναι ενέργειες που πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα. Η αποκατάσταση των θινών με την εμφύτευση κατάλληλων φυτικών ειδών θα οδηγήσει στη σταδιακή επαναφορά των σημαντικών αυτών βιοτόπων και θα μειώσει τα φαινόμενα διάβρωσης που παρατηρούνται στις ακτές. Η κατασκευή τοιχωμάτων και κυματοθραυστών πρέπει να γίνεται μόνο μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη του υδροδυναμικού και γεωμορφολογικού χαρακτήρα της περιοχής και μόνο με τη χρήση κατάλληλων υλικών. Ένας τρόπος προφύλαξης των ευαίσθητων παράκτιων οικοσυστημάτων από τις ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η ζώνωση των δραστηριοτήτων όπου οι χώροι για στάθμευση και αναψυχή (π.χ. εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης) δημιουργούνται μακριά από τις ακτές και τις θίνες. Είναι, επίσης, απαραίτητη η δημιουργία υποδομών στις τουριστικές παράκτιες περιοχές, όπως σύγχρονα αρδευτικά έργα που θα εξασφαλίσουν καλής ποιότητας πόσιμο νερό, μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, βιολογικός καθαρισμός και εκτεταμένα προγράμματα ανακύκλωσης με σκοπό τη μείωση της ρύπανσης. Οι απλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε όλοι μας να προφυλάξουμε τις ακτές, είναι να πετάμε τα σκουπίδια μας στους κάδους (προτιμότερο στους κάδους ανακύκλωσης, εάν υπάρχουν) ή να τα παίρνουμε μαζί μας, αν δεν υπάρχουν κάδοι, να μαζεύουμε τα σκουπίδια που βρίσκουμε στην ακτή (και ας μην είναι δικά μας!), να προτιμάμε προϊόντα με λιγότερα υλικά συσκευασίας και να προτιμάμε υλικά συσκευασίας, όπως το χαρτί, το αλουμίνιο και το γυαλί, που ανακυκλώνονται.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και ο κορεσμός των τουριστικών δραστηριοτήτων κινδυνεύει να οδηγήσει σε οικονομική καταστροφή τις τουριστικές επιχειρήσεις. Η μόνη λύση είναι η προώθηση της αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης, δηλαδή εκείνης η οποία σέβεται το περιβάλλον, συντελεί στη διατήρηση, στην αποκατάσταση και στην προστασία του, δίνοντας έμφαση στην ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και στη διατήρηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κάλβιας της Ισπανίας, μια κατ’ εξοχήν μεσογειακή τουριστική πόλη, όπου, όταν ο τουρισμός έφτασε σε κορεσμό, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης πήρε τη γενναία απόφαση να επαναπροσδιορίσει τους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της πόλης προς μια πιο βιώσιμη κατεύθυνση. Ακολούθησαν δραστικές αλλαγές που περιελάμβαναν την κατεδάφιση κτηρίων και την αποκατάσταση των παράκτιων αυτών περιοχών, τον αποχαρακτηρισμό μεγάλης έκτασης γης ως οικοδομήσιμη, τη ματαίωση κατασκευής τουριστικών υποδομών χωρητικότητας 40.000 κλινών, την ανάπτυξη υποδομών ανακύκλωσης και επεξεργασίας των λυμάτων και τη μετατροπή του παράκτιου δρόμου σε χώρο περιπάτου, αναψυχής και πάρκου.

Η αειφόρος τουριστική ανάπτυξη περιλαμβάνει την προώθηση ήπιων μορφών τουρισμού και εναλλακτικών προτάσεων οικοτουρισμού, την ανακήρυξη σημαντικών προστατευόμενων βιότοπων, καθώς και την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής και των επισκεπτών. Οικοτουρισμός είναι ο τουρισμός που αναπτύσσεται σε οικολογικά αξιόλογες περιοχές, δεν υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής, προωθεί την προστασία και διαχείριση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, σύμφωνα με νομικά ή άλλου τύπου αποτελεσματικά μέτρα, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί τη συνοχή του κοινωνικού ιστού (Εθνική Επιτροπή Οικοτουρισμού, 2002). Οι οικοτουριστικοί προορισμοί είναι ενταγμένοι σε τοπία με πλούσια ιστορία, αρχαιολογικές περιοχές και μνημεία και αποτελούν ευκαιρία ενασχόλησης με παραδοσιακές εργασίες (γεωργία, κτηνοτροφία, υφαντουργία) και παρατήρησης οικοσυστημάτων, σπάνιων ζώων και φυτών. Περιοχές οικοτουρισμού βρίσκονται κοντά στην Αθήνα (Πάρνηθα, Σούνιο, Βραυρώνα, όρος Όχη και φαράγγι Δημοσάρη), κοντά στην Θεσσαλονίκη (δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμωνα και αλυκές Κίτρους, λίμνες Κορώνεια και Βόλβη, λίμνη Κερκίνη, Όλυμπος), κοντά στην Πάτρα (όρος Χελμός, ύδατα Στυγός και φαράγγι Βουραϊκού, Δάσος Στροφυλιάς και λιμνοθάλασσα Κοτυχίου, λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου και Αιτωλικού, θαλάσσιο πάρκο Ζακύνθου, Αμβρακικός κόλπος), κοντά στο Βόλο (θαλάσσιο πάρκο Β. Σποράδων, Πήλιο, λίμνη Πλαστήρα και Άγραφα, Μετέωρα και Αντιχάσια, Ασπροπόταμος - Περτούλι - Κόζιακας), κοντά στο Ηράκλειο (όρος Γιούχτα και φαράγγι Αγίας Ειρήνης, Αστερούσια όρη, Ψηλορείτης, Λευκά όρη - Φαράγγι Σαμαριάς) και κοντά στην Αρχαία Ολυμπία (κόλπος Κυπαρισσίας, Αλφειός, Νέδα, Πύλος και λιμνοθάλασσα Γιάλοβας).

Στα πλαίσια της ανακήρυξης προστατευόμενων περιοχών δημιουργήθηκαν δύο θαλάσσια πάρκα στην Ελλάδα. Το εθνικό θαλάσσιο πάρκο της Αλοννήσου στις Βόρειες Σποράδες θεσμοθετήθηκε το 1992 με σκοπό να συμβάλει στην προστασία της χλωρίδας και πανίδας της ευρύτερης περιοχής των Βόρειων Σποράδων. Το πάρκο αποτελεί σημαντικό καταφύγιο της μεσογειακής φώκιας Monachusmonachus, που κινδυνεύει με εξαφάνιση. Η φώκια συναντάται σε πολυάριθμες σπηλιές και παραλίες των βραχωδών ακτών, αλλά αναπαράγεται κυρίως στο νησί Πιπέρι. Τα θαλάσσια οικοσυστήματα του πάρκου χαρακτηρίζονται από αφθονία ειδών, λόγω της έλλειψης ρύπανσης και ανθρώπινης παρέμβασης. Οι χερσαίοι βιότοποι περιλαμβάνουν σπάνια και ενδημικά φυτά, θηλαστικά και ερπετά. Επίσης, φιλοξενούν πολλά ενδημικά και μεταναστευτικά πουλιά, μεταξύ των οποίων και ο αιγαιόγλαρος, που είναι ένα παγκοσμίως απειλούμενο είδος. Ο μοναδικός πληθυσμός στον κόσμο του αγριοκάτσικου (Capraaegagrusspp. dorcas) κατοικεί στο νησί Γιούρα. Το πάρκο καλύπτει 2.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα, εκ των οποίων το 94% καλύπτεται από θάλασσα και το υπόλοιπο 6% περιλαμβάνει 7 νησιά, 22 βραχονησίδες και υφάλους. Ένα δεύτερο εθνικό θαλάσσιο πάρκο στη Ζάκυνθο θεσμοθετήθηκε το 1999 και περιλαμβάνει θαλάσσιες και χερσαίες περιοχές στον κόλπο του Λαγανά και στα νησιά Στροφάδες, ενώ η περιφερειακή του ζώνη περιλαμβάνει τους δήμους Ζακύνθου και Λαγανά. Στόχος του θαλάσσιου πάρκου Ζακύνθου είναι η προστασία των περιοχών ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Carettacaretta. Επίσης, το πάρκο συμβάλλει στην προστασία των βιότοπων της μεσογειακής φώκιας Monachusmonachus, στη διατήρηση της πλούσιας ενδημικής χλωρίδας και ορνιθοπανίδας, στην προστασία των σημαντικών παράκτιων και θαλάσσιων τύπων ενδιαιτημάτων (θίνες, αλοφυτική βλάστηση, θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας) και στη διατήρηση των αλιευτικών πόρων και του θαλάσσιου οικοσυστήματος γενικότερα. Στο θαλάσσιο πάρκο της Ζακύνθου αναπτύσσονται δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού και οικοτουριστικές δραστηριότητες.

Παρ’ όλες τις αυστηρές νομοθεσίες και τους ελέγχους για την προστασία του θαλάσσιου πάρκου Ζακύνθου η εφαρμογή τους δεν είναι πάντα εύκολη. Το 2002, η Ελλάδα τιμωρήθηκε με πρόστιμο από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, διότι δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της για αποτελεσματική προστασία της θαλάσσιας χελώνας στη Ζάκυνθο, που προστατεύεται νομικά ως θαλάσσιο πάρκο. Παρατηρήθηκαν φαινόμενα καταπάτησης των αυστηρά προστατευόμενων χερσαίων περιοχών του πάρκου, όπου τοποθετήθηκαν εκατοντάδες ομπρέλες και ξαπλώστρες πέρα από τα επιτρεπόμενα όρια, λειτούργησαν παράνομα πολλά αυθαίρετα μπαρ, ταβέρνες και χώροι στάθμευσης, ενώ σκάφη κινούνταν και αγκυροβολούσαν μέσα στις απαγορευμένες θαλάσσιες ζώνες. Αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες και άλογα έκαναν διαρκώς βόλτες στους αμμόλοφους και η έλλειψη φύλαξης επέτρεψε στους τουρίστες να ενοχλούν τις χελώνες που φώλιαζαν και τη νύχτα. Μέχρι και τον Οκτώβριο του 2006, οι τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΡΧΕΛΩΝ, Medasset και WWF Ελλάς συνέχιζαν να καταγγέλλουν παράνομες δραστηριότητες στην περιοχή της Δάφνης (κοντά στην προστατευόμενη παραλία των Σεκανίων), όπως περαιτέρω τσιμεντοποίηση της παραλίας, υποβάθμιση των θινών, ανέγερση νέων αυθαίρετων κατασκευών και κτηρίων, κοπή δέντρων και θάμνων και αμμοληψία για οικοδομική χρήση.