[OECD 2001 - WHAT WORKS IN INNOVATION IN EDUCATION – NEW SCHOOL MANAGEMENT APPROACHES]

Η μελέτη έγινε στο πλαίσιο της σειράς προγραμμάτων του ΟΟΣΑ "What Works Studies".

Η μελέτη αφορά νέους τρόπους διοίκησης των σχολικών μονάδων που εφαρμόζονται πειραματικά σε διάφορες χώρες – μέλη του ΟΟΣΑ, με ζητούμενο να επιτευχθεί αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στις αυξημένες απαιτήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα το σχολείο. Ειδικότερα η μελέτη στηρίζεται στη διερεύνηση των αποτελεσμάτων σχετικών διοικητικών καινοτομιών που εφαρμόστηκαν σε εννέα χώρες (Βέλγιο-Φλάνδρα, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιαπωνία, Μεξικό, Ολλανδία, Σουηδία, Αγγλία και Η.Π.Α.) είτε σε εθνικό είτε σε τοπικό επίπεδο ή ακόμα και σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι έρευνες αφορούσαν σχολικές μονάδες που βρίσκονταν σε μεγάλα αστικά κέντρα, με εξαίρεση μία που βρισκόταν σε αγροτική περιοχή. Από τα 31 σχολεία στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο πλαίσιο των 29 ερευνητικών έργων τα 12 ήταν δημοτικά, τα 4 ανήκαν στον πρώτο κύκλο της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τα 15 στον δεύτερο κύκλο της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε επίσκεψη σε τέσσερα (4) συνολικά σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στη  μελέτη αυτή επιχειρείται να φωτιστεί το πώς διοικείται ένα σχολείο σε ένα ευρύτερο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Παρά το ότι υπάρχουν διαφορετικοί ορισμοί ανάλογα με τη χώρα, οι έννοιες «μάνατζερ» και «διευθυντής σχολείου» χρησιμοποιούνται στα πλαίσια της μελέτης αυτής εναλλακτικά. Ενδιαφέρει  με άλλα λόγια πρωτίστως ο ρόλος εκείνων που διευθύνουν ένα σχολείο αλλά και των διδασκόντων ή άλλων υπευθύνων για την οργάνωση και τη λειτουργία του.

Συγκεκριμένα, εξετάζοντας κανείς την ιστορική εξέλιξη που ακολούθησε η διοίκηση των εκπαιδευτικών μονάδων, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στην αυγή του 21ου αιώνα , διαπιστώνει ότι οι διευθυντές των σχολικών μονάδων υποχρεώθηκαν να προσαρμοστούν σε έναν καινούργιο τρόπο διοίκησης που χαρακτηρίζεται από στροφή προς την παραγωγικότητα, την επίτευξη μετρήσιμων αποτελεσμάτων και προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις της αγοράς, διατηρώντας παράλληλα την ικανότητα τους να διαχειρίζονται τη γνώση που συνεπάγεται η εφαρμογή καινοτομιών, έτσι ώστε να γίνεται δυνατό να διαχυθεί αυτή και να κατανοηθούν βαθύτερα οι συνέπειες μιας εκπαιδευτικής βελτίωσης.

Στο πλαίσιο της μελέτης επομένως, διερευνήθηκε ο ρόλος των διευθυντών σχολείων από τέσσερις διαφορετικές απόψεις: από την άποψη των ικανοτήτων και της κατάρτισης που πρέπει να διαθέτουν, από την άποψη των διοικητικών σχέσεων που αναπτύσσονται εντός σχολείου, από την άποψη των σχέσεων με τους ιεραρχικά ανωτέρους στο εκπαιδευτικό σύστημα και από τη  άποψη των σχέσεων με τους εκτός σχολείου κοινωνικούς φορείς.

Όπως δείχνει η μελέτη, πολλά σχολεία είναι σε θέση να λειτουργήσουν αποτελεσματικά μετασχηματίζοντας τον τρόπο διοίκησης τους, πράγμα που είναι πολύ πιο απαραίτητο από αλλαγές του πλαισίου διοίκησης. Η μελέτη καταδεικνύει ότι η επιτυχία του μετασχηματισμού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν τα κέντρα άσκησης εκπαιδευτικής πολιτικής είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα κλίμα μέσα  στο οποίο αντιμετωπίζονται θετικά οι οποιεσδήποτε καινοτομίες σχετικά με τη διοίκηση των σχολικών μονάδων.