Επιστημονικός Υπεύθυνος: Γιώργος Μπαγάκης, Επίκουρος Καθηγητής
Κύρια Ερευνήτρια: Δρ. Φάνη Στυλιανίδου
[OECD: Attracting, developing and retaining effective teachers]
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα του Ο.Ο.Σ.Α. που επιχειρεί να διερευνήσει τους παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά το έργο του εκπαιδευτικού. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν μέχρι στιγμής 25 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η οποία εκπροσωπείται από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2002 και προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2004. Στη διεξαγωγή της έρευνας συμμετέχει και ο Δημήτρης Σταμοβλάσης.
Σκοπός και Στόχοι του Προγράμματος
Απώτερος σκοπός του προγράμματος είναι η παροχή πληροφοριών και αναλύσεων, αναφορικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν το έργο του εκπαιδευτικού, στους υπεύθυνους για τη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής, η οποία θα στοχεύει στην ποιοτική βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής εκπαίδευσης και της ειδικής αγωγής).
Ως επί μέρους στόχοι του προγράμματος ορίζονται οι εξής:
- Η σύνθεση υπαρχουσών ερευνών σχετικά με τις πολιτικές που έχουν αναπτυχθεί αναφορικά με την προσέλκυση, πρόσληψη, «συγκράτηση» και (επαγγελματική) εξέλιξη των «αποτελεσματικών» εκπαιδευτικών.
- Ο εντοπισμός των αποτελεσματικών πολιτικών πρωτοβουλιών και πρακτικών που έχουν εφαρμοστεί σε αυτούς τους τομείς.
- Η επισήμανση συναφών μελλοντικών πολιτικών επιλογών.
- Η διευκόλυνση της ανταλλαγής εμπειριών σε διεθνές επίπεδο.
Πλαίσιο του Προγράμματος
Την τελευταία δεκαετία, η εκπαιδευτική έρευνα έχει επιβεβαιώσει τη σημασία της «επένδυσης» στους εκπαιδευτικούς για την επίτευξη σημαντικών αλλαγών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Με δεδομένες τις νέες απαιτήσεις της κοινωνίας της γνώσης, την παρουσία ενός όλο και πιο ποικίλου και πολυπολιτισμικού μαθητικού πληθυσμού και της αλλαγής του δημογραφικού προφίλ (ηλικίας και πληθυσμού) των εκπαιδευτικών, η χάραξη πολιτικών που να στοχεύουν στην προσέλκυση, κατάρτιση και στήριξη των «αποτελεσματικών» εκπαιδευτικών έχει γίνει πιεστικό αίτημα.
Η ικανότητα των σχολείων να προσαρμοστούν στις ραγδαία μεταβαλλόμενες σημερινές κοινωνικές ανάγκες θα εξαρτηθεί κατά μεγάλο μέρος από την ύπαρξη διαθέσιμου και αποτελεσματικού εκπαιδευτικού δυναμικού. Εντούτοις, σε πολλές χώρες το ηλικιακό προφίλ των εκπαιδευτικών μεταβάλλεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι προβλέψεις να μιλούν για έναν διαρκώς γηραιότερο πληθυσμό εκπαιδευτικών. Επίσης, σε ορισμένες χώρες ένα σημαντικό μέρος του εκπαιδευτικού δυναμικού δεν έχει τα απαραίτητα τυπικά προσόντα, και το ποσοστό των εκπαιδευτικών που διδάσκουν μαθήματα «εκτός ειδικότητας» είναι εντυπωσιακά υψηλό σε μερικά γνωστικά αντικείμενα.
Ωστόσο, η ποιότητα της διδασκαλίας δεν καθορίζεται αποκλειστικά από τις ικανότητες των εκπαιδευτικών, αλλά και από το περιβάλλον μέσα στο οποίο εργάζονται. Ικανοί εκπαιδευτικοί συχνά δεν μπορούν να αναπτύξουν πλήρως τις δυνατότητές τους σε περιβάλλοντα που δεν τους παρέχουν στήριξη ή αρκετά κίνητρα και επιβράβευση. Οι πολιτικές που στοχεύουν στην προσέλκυση και "συγκράτηση" "αποτελεσματικών" εκπαιδευτικών πρέπει να μεριμνούν για την πρόσληψη ικανών επαγγελματιών αλλά και να παρέχουν στήριξη και κίνητρα για συνεχώς υψηλή απόδοση στο έργο τους, καθώς και δυνατότητες επαγγελματικής ανέλιξης.
Με δεδομένα τα παραπάνω, η μετατροπή της διδασκαλίας σ' ένα επάγγελμα πιο ελκυστικό, τόσο για τους τωρινούς όσο και για τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς, προβάλλει ως επείγουσα πολιτική ανάγκη. Η χάραξη βελτιωμένων πολιτικών προϋποθέτει:
- Τη βαθύτερη κατανόηση του εύρους των παραγόντων που επηρεάζουν την προσέλκυση, κατάρτιση και "συγκράτηση" των "αποτελεσματικών" εκπαιδευτικών.
- Τον καθορισμό επιτυχών και σχετικά μη δαπανηρών πολιτικών επιλογών και των συνθηκών που θα επιτρέψουν την υλοποίηση αυτών των επιλογών.
Το κείμενο της Τελικής Ελληνικής Έκθεσης του έργου στα Αγγλικά καθώς και οι εκθέσεις των άλλων χωρών που συμμετείχαν στο ερευνητικό πρόγραμμα δημοσιεύονται στο δικτυακό τόπο του ΟΟΣΑ:
http://www.oecd.org/document/50/0,2340,en_2649_201185_1839497_1_1_1_1,00.html Η σύνθεση των εθνικών εκθέσεων (Synthesis Report) του έργου ετοιμάζεται από τον ΟΟΣΑ και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο 2004.
Η έρευνα που αναφέρεται στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει επίσης κατατεθεί στη Βιβλιοθήκη του ΚΕΕ. Ετοιμάζεται μετάφρασή της στα Ελληνικά. Για οποιεσδήποτε περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με τους υπεύθυνους της έρευνας: Φάνη Στυλιανίδου (fani@fani-stylianidou.org) και Γιώργος Μπαγάκης (gbag@otenet.gr).
βλ. επίσης
|
