Υπεύθυνοι Έρευνας: Μιχάλης Κασσωτάκης, Καθηγητής - Δρ. Μανώλης Κουτούζης
Ερευνητική Ομάδα: Δημήτρης Γιάτας, Ευαγγελία Παππά, Σοφία Γελαδάκη.
Συνεργάστηκαν επίσης διάφοροι εκπαιδευτικοί αποσπασμένοι στο Κ.Ε.Ε. και μεταπτυχιακοί φοιτητές.
Το θέμα των αδιόριστων εκπαιδευτικών είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει έντονα την ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα την τελευταία 20ετία. Αυτό μαρτυρούν οι δεκάδες μελέτες και δημοσιεύσεις γύρω από τα θέματα της επετηρίδας, της ανεργίας των εκπαιδευτικών, τις «καθηγητικές» σχολές των Πανεπιστημίων κ.λπ. Στην πλειοψηφία τους οι παραπάνω μελέτες κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι το σύστημα της επετηρίδας δεν ήταν πλέον αποτελεσματικό και δημιουργούσε ή συντηρούσε έντονα κοινωνικά και εκπαιδευτικά προβλήματα. Ήταν άλλωστε κοινό μυστικό ότι οι απόφοιτοι αρκετών από τις λεγόμενες καθηγητικές σχολές είχαν ελάχιστες πιθανότητες να διορισθούν στη εκπαίδευση, ανεξάρτητα από τα προσόντα και τις δεξιότητές τους. Προκειμένου να αμβλυνθούν τα παραπάνω προβλήματα η κυβέρνηση αποφάσισε να αλλάξει το σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών από το 1998. Η απόφαση αυτή πυροδότησε σειρά έντονων αντιδράσεων από τους αδιόριστους (και όχι μόνο…) εκπαιδευτικούς.
Ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για το διορισμό εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης διεξήχθη από 12 –18 Ιουνίου 1998 και τα αποτελέσματά του ανακοινώθηκαν στις 20 Αυγούστου του ίδιου χρόνου. Οι αρχικές αιτήσεις ήταν 46.785. Πιο συγκεκριμένα, συμμετοχή στο διαγωνισμό δήλωσαν 5.926 Δάσκαλοι, 6.432 Νηπιαγωγοί και 34.427 Καθηγητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από τις παρακάτω ειδικότητες: Φιλόλογοι, Θεολόγοι, Μαθηματικοί, Αγγλικής, Γαλλικής και Γερμανικής Φιλολογίας, Καλλιτεχνικών, Οικονομολόγοι, Κοινωνιολόγοι, Γυμναστές, Νομικοί, Οικιακής Οικονομίας και Πληροφορικής (ΑΕΙ και ΤΕΙ). Συμμετείχαν ακόμη και Φυσικοί, Χημικοί, Βιολόγοι, Γεωλόγοι και Φυσιογνώστες, οι οποίοι ανήκουν στην ειδικότητα ΠΕ4.
Η σχετικά μεγάλη αποτυχία (περίπου 75%), αλλά και οι μεγάλες διαφορές στην επιτυχία ανάμεσα σε διαφορετικούς κλάδους υποψηφίων, δημιούργησαν αρκετά ερωτήματα, σε ορισμένα από τα οποία προσπαθήσαμε να απαντήσουμε με τη συγκεκριμένη έρευνα. Το βασικό ερώτημα που τέθηκε ήταν: Ποιο ρόλο (θετικό ή αρνητικό), έπαιξαν στην επιτυχία των υποψηφίων στο συγκεκριμένο διαγωνισμό διάφοροι παράγοντες όπως: το Τμήμα και το Ίδρυμα αποφοίτησης, το φύλο και η ηλικία των υποψηφίων, το έτος αποφοίτησης, ο βαθμός του πτυχίου και η προηγούμενη διδακτική εμπειρία;
Η έρευνα έδειξε ότι σε όλες σχεδόν τις ειδικότητες, ορισμένοι από τους παραπάνω παράγοντες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία των υποψηφίων. Ανάμεσα σ’ αυτούς ιδιαίτερη θέση κατέχει η προηγούμενη διδακτική εμπειρία. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η σύγκριση των ποσοστών επιτυχίας μεταξύ:
- Υποψηφίων διαφορετικών ειδικοτήτων.
- Υποψηφίων ίδιων ειδικοτήτων που αποφοίτησαν από όμοια ή αντίστοιχα Τμήματα διαφορετικών Πανεπιστήμιων (Ελληνικών και του Εξωτερικού).
- Αποφοίτων Παιδαγωγικών Ακαδημιών και Σχολών Νηπιαγωγών με τους απόφοιτους των ΠΤΔΕ και ΠΤΝ των Πανεπιστημίων.
Εξετάστηκαν, τέλος, οι διαφορές που υπήρχαν ως προς την επίδοση των υποψηφίων στις δύο θεματικές ενότητες στις οποίες διαγωνίστηκαν: (α) μαθήματα σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο των υποψηφίων και (β) παιδαγωγικά μαθήματα. Τις σχετικές διαπιστώσεις θα παρουσιάσουμε αναλυτικά στην προφορική μας εισήγηση.
Η έρευνα έδωσε απαντήσεις σε ορισμένα ερωτήματα που σχετίζονται με το συγκεκριμένο διαγωνισμό. Ανέδειξε, όμως, άλλα τα οποία μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενα μελλοντικής έρευνας. Ένα από αυτά είναι η συνάφεια των παραπάνω εξετάσεων με την ύλη που διδάσκεται στα Πανεπιστήμια αλλά και με τις πραγματικές ανάγκες του σύγχρονου εκπαιδευτικού.
Εισηγητής: Μανώλης Κουτούζης
Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο προέρχεται από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, Πανελλήνιο Συνέδριο, Έρευνα για την ελληνική εκπαίδευση, 21-23 Σεπτεμβρίου 2000, Περιλήψεις Εισηγήσεων, Αθήνα 2000.
βλ. επίσης
|