Αποτύπωση του Εκπαιδευτικού Συστήματος σε Επίπεδο Σχολικών Μονάδων

Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, Αποτύπωση του Εκπαιδευτικού Συστήματος σε Επίπεδο Σχολικών Μονάδων, (Επιστημονική επιμέλεια: Βασίλης Κουλαϊδής, Συγγραφή: Αναστασία Κότσιρα, Στατιστική επεξεργασία: Αριστέα Λιμακοπούλου, Παρουσίαση σχολικών μονάδων: Γεωργία Κουκοπούλου - Άννα Κούπα - Τριαντάφυλλος Πετρίδης), Αθήνα 2005. ISBN: 960-541-116-4

Στην παρούσα έκδοση επιχειρείται η απεικόνιση της ισχύουσας εκπαιδευτικής πραγματικότητας στη δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση κατά το σχολικό έτος 2003-04 με την αξιοποίηση των στοιχείων που καταχωρήθηκαν από τις σχολικές μονάδες στη Βάση Δεδομένων της Αποτύπωσης το έτος αυτό. Συγκεκριμένα, τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στον τόμο «Αποτύπωση του Εκπαιδευτικού Συστήματος σε Επίπεδο Σχολικών Μονάδων» αφορούν 14.446 σχολικές μονάδες, που αποτελούν το 97,1% του συνόλου των δημόσιων σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που λειτούργησαν αυτό το σχολικό έτος και αφορούν:

Α) την υλικοτεχνική υποδομή και την ταυτότητα της σχολικής μονάδας,

Β) το ανθρώπινο δυναμικό και τη λειτουργία της.

Για την καλύτερη ανάλυση και μελέτη των παρεχόμενων πληροφοριών επιλέχτηκε η θεματική κατηγοριοποίησή τους με βάση σημαντικές διαστάσεις της σχολικής πραγματικότητας που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό τα στατιστικά δεδομένα που αφορούν τις «σχολικές μονάδες», τους «μαθητές», το «εκπαιδευτικό και άλλο προσωπικό των σχολικών μονάδων», τους «χώρους και τον εξοπλισμό» των σχολείων και τις «σχολικές δραστηριότητες» συγκροτούν το περιεχόμενο αντίστοιχων κεφαλαίων.

Τα στοιχεία απεικονίζουν την υπάρχουσα κατάσταση σε επίπεδο χώρας, βαθμίδας και περιφέρειας κατά περίπτωση, έχουν ποσοτική μορφή (ποσοστό %, αναλογία, αριθμό) και εκφράζουν απλή καταγραφή ή, σε περιορισμένη κλίμακα, εκτίμηση, σύμφωνα με την εμπεριστατωμένη άποψη των διευθυντών και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων. Για να διευκολυνθεί η δυνατότητα αξιοποίησής τους από ένα ευρύ φάσμα αναγνωστών τα στοιχεία δίνονται με τη μορφή πινάκων, ιστογραμμάτων και διαγραμμάτων κατά περίπτωση.

Στα τρία πρώτα κεφάλαια εμφανίζονται τα βασικά μεγέθη της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης -σχολικές μονάδες, μαθητές, εκπαιδευτικοί- και οι κυριότερες μεταξύ τους αντιστοιχίες και αναλογίες κατά το σχολικό έτος 2003-04. Ειδικότερα:

Το Κεφάλαιο 2 παρουσιάζει στοιχεία για τις σχολικές μονάδες που λειτούργησαν στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως τον αριθμό, τον τύπο, το μέγεθος των σχολικών μονάδων και των τμημάτων διδασκαλίας, καθώς και πληροφορίες που αφορούν το θεσμό των ολοήμερων σχολείων, τη λειτουργία τάξεων υποδοχής και φροντιστηριακών τμημάτων για τους παλιννοστούντες και τους αλλοδαπούς μαθητές, την ειδική αγωγή και εκπαίδευση ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και τη διδασκαλία ξένων γλωσσών.

Το Κεφάλαιο 3 παρέχει στοιχεία για τον μαθητικό πληθυσμό που φοιτούσε στη σχολική εκπαίδευση, με ειδικότερη αναφορά στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και τους αλλοδαπούς μαθητές.

Στο Κεφάλαιο 4 καταγράφονται βασικά χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού προσωπικού που υπηρετούσε στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και στοιχεία για το διοικητικό, ειδικό επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό που υποστήριζε το έργο των σχολικών μονάδων.

Στο Κεφάλαιο 5 παρέχονται πληροφορίες για τις υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό των σχολικών μονάδων της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 2003-04.

Στο Κεφάλαιο 6 γίνεται αναφορά στις διαδικασίες που αναπτύσσουν οι σχολικές μονάδες για την υποστήριξη και διεύρυνση του προγράμματος σπουδών, όπως στην ανάπτυξη της σχολικής ζωής, τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων, τη συμμετοχή σε μαθητικούς διαγωνισμούς, την υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων και την εφαρμογή ερευνητικών / εκπαιδευτικών προγραμμάτων και καινοτομιών.

Στο τελευταίο κεφάλαιο, Κεφάλαιο 7, επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση του 5^ου γυμνασίου Λαμίας και του γυμνα­­σίου και των λυκειακών τάξεων Μεγίστης Καστελόριζου- με την καταγραφή όψεων της εκπαιδευτικής τους πρα­γμα­τικότητας, σύμφωνα με τα δεδομένα της «Αποτύπωσης» αλλά και με την αξιοποίηση στοιχείων που συγκεντρώθηκαν από μέλη της Ομάδας Αποτύπωσης σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς και μαθητές των σχολείων αυτών.

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο τόμο αυτό βασίζονται σε δεδομένα που προέκυψαν από το ερευνητικό έργο «Ανάπτυξη και προ­τυ­πο­ποίηση δει­­κτών και κριτηρίων για την Αποτύπωση του Εκπαιδευτικού Συστήματος» που υλοποιεί το Κ.Ε.Ε. στο πλαίσιο του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ (Γ΄ ΚΠΣ). Το έργο αυτό σχεδιάστηκε και άρχισε να υλοποιείται από το Σεπτέμβριο του 2001 από Ομάδα Ερευνητών του Κ.Ε.Ε. με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον κ. Βασίλη Κουλαϊδή, καθηγητή του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Αποτελεί την πρώτη συστηματική προ­σπάθεια για τη συγκρότηση ενός πλήρους ‘εκπαιδευτικού χάρτη’ της χώρας και στοχεύει στην ανάπτυξη και τυποποίηση ενός συστήματος δεικτών για την παροχή ολοκληρωμένης, επίκαιρης και αξιόπιστης πληροφόρησης σχετικά με τα δεδομένα, τη λειτουργία και τα επιτεύγματα του εκπαιδευτικού συστήματος σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Προβλέπεται να ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2006 με την αποτύπωση και των ιδιωτικών σχολικών μονάδων, ενώ προγραμματίζεται και η δημιουργία Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος για την παρουσίαση της χωρικής κατανομής των μεγεθών που αφορούν τις σχολικές μονάδες.

Το βιβλίο προσφέρεται δωρεάν στους εκπαιδευτικούς και των τριών βαθμίδων. Διατίθεται από το Κ.Ε.Ε. στη διεύθυνση: Αγ. Ανδρέου 2 – 105 56 ΑΘΗΝΑ, Πληροφορίες: κα Παναγιώτου Μ., Τηλ. 210.33.12.406 εσ. 530 – e-mail: mpanag@kee.gr.